گزارش تکان دهنده از شرایط مالی مردم؛ معامله لوازم شخصی با غذا - قالب وبلاگ ها

به گزارش قالب وبلاگ ها، آگهی تعویض لوازم شخصی با غذا در سایت دیوار این روز ها به چشم می خورد. آگهی هایی که حالا با تورم افسارگسیخته غذا در ایران و سقوط سرانه مصرف بسیاری از اقلام غذایی، حاکی از تشدید فقر غذایی خانواده های ایرانی است.

به گزارش شرق، کتانی کهنه یا به نوشته خودش کارنموده اش را که البته رد رفو و تعمیر روی آن به چشم می خورد، با برنج و روغن تعویض می نماید. ساکن اصفهان است و در شرحات آگهی اش تنها نوشته این کار را به علت احتیاج مالی انجام می دهد.

آن دیگری پیراهن های نخی چهارخانه اش را با برنج یا روغن تعویض می نماید. صاحب آگهی در ارومیه زندگی می نماید و پنج پیراهن دست دوم تابستانی اش را مجموعا 260 هزار تومان قیمت گذاری نموده و آن را با همین اندازه مواد خوراکی تعویض می نماید.

شخص دیگری که پدر یک خانواده ساکن در نازی آباد تهران است، کتاب های درسی فرزندش را در قبال برنج، روغن، مرغ یا هر کالای خوراکی دیگری می دهد. وقتی به شماره آگهی زنگ می زنی، مردی با صدایی گرفته پاسخ می دهد و می گوید این کتاب ها شامل کتب سال های مختلف دبیرستان است و قیمتی برای آن در نظر ندارد و به همین علت کتاب ها را فقط در قبال مواد خوراکی تحویل می دهد. با این حال، او به این سؤال که کتاب ها را با چه اندازه برنج یا روغن تعویض می نماید، پاسخ می دهد: هر اندازه که شما بدهید، خودتان ارزش گذاری کنید.

مرد دیگری هم کفش های زمستانی و قدیمی خود و همسرش را با حبوبات یا مرغ تعویض می نماید؛ چرا که به قول خودش چیزی جز این ندارند تا با آن شکم بچه هایشان را سیر و امروزشان را به فردا برسانند. شمار آگهی های معاوضه وسایل منزل با اقلام خوراکی که از چند هفته قبل و در مواردی انگشت شمار دیده می شد، حالا بیشتر شده و به کفش و لباس رسیده است. در واقع اگر روز های اول تنها چند آگهی برای معاوضه کتری برقی یا بخاری با روغن و برنج در سایت دیوار وجود داشت، حالا ماجرا جدی تر و تعداد آگهی ها زیادتر شده است؛ گویی همان چند آگهی اول توانسته ایده تأمین غذا برای بسیاری از خانواده های فقیر گردد.

حالا دیگر می توانید بخاری، دوربین شکاری، کامپیوتر قدیمی، لباس محلی، کیف، کفش، پارچه، مبل قدیمی یا تقریبا هر کالای دیگری را در ازای روغن، مرغ، گوشت یا حبوبات در دیوار یا سایت های مشابه آن پیدا کنید. وجه مشترکشان هم این است که محدودیتی در حجم اقلام خوراکی مورد معاوضه با کالایشان وجود ندارد؛ چه در قبال یک جفت کفش باشد و چه در قبال مبلمان قدیمی!

نمونه آن صاحب یک جاروبرقی ناسیونال 4400 در مشهد است که در آگهی اش اعلام نموده آن را با برنج، روغن و مرغ عوض می نماید. او درباره ارزش جاروبرقی اش می گوید: سالم است و کار می نماید، اما نمی دانم ارزش چه حجم خوراکی را دارد؟ راستش اصلا نمی دانم یک مرغ می گردد، دو مرغ می گردد یا هرچه، فرقی ندارد. خریدار شما هستید هر اندازهی که شما بدهید. ولی پولش را نمی خواهم، چون با آن پول هم قرار است همین خوراکی ها را بخرم.

سیاست های مالی فراورینماینده فقر است

تجربه تعویض لوازم ضروری با غذا پدیده ای است که در اقتصاد های خاصی تجربه شده است. این نکته ای است که جعفر خیرخواهان، کارشناس فقر، به شرق می گوید و شرح می دهد: مشابه چنین وضعیتی در دنیا فقط در یک بازه زمانی در ونزوئلا و یونان دیده شده است. این کارشناس می گوید: این آگهی ها اصلا عجیب نیست و واقعیات و مقتضیات زمانه و شرایط فعلی اقتصاد ایران و تورم سنگینی است که از سوی مراجع رسمی آماری گزارش می گردد. خیرخواهان ادامه می دهد: این آگهی ها عجیب نیست و وضعیتی مشابه آگهی های فروش اعضای بدن دارد. در مجموع این پدیده ها نشان می دهد جمعیت فقرا و دهک های عایدیی ضعیف در حال افزایش است و گروه های فقیرتر برای ادامه حیات و تأمین غذا ناچار به فروش وسایل زندگی خود شده اند. خیرخواهان تأکید می نماید: چهره فقر در ایران به حدی دلخراش شده که احتمال دارد شمار افراد مبتلا به سوءتغذیه بیشتر شده و این افراد در مراحل بعد ناچار شوند برای تأمین کالری مورد احتیاج خود به خوراک غیر متعارف روی آورند. وضعیتی که ونزوئلا و یونان در زمان بحران مالی تجربه نموده اند.

این کارشناس فقر بعلاوه شرح می دهد: سیاست های مالی در ایران به جای فقرزدایی مدام در حال فراوری فقر بوده است؛ به طوری که در حال حاضر عایدی سرانه بنگلادش که از نظر منابع و زمین بسیار فقیر و دائم گرفتار بحران های پرهزینه مانند سیل است، به عایدی سرانه ایران رسیده که سرشار از منابع و امکانات است.

تورم هشداردهنده غذا در ایران

طبق آخرین گزارش مرکز آمار ایران، تورم غذا در ایران از نرخ تورم عمومی عبور نموده و در آبان سال جاری نرخ تورم نقطه ای خوراکی ها و آشامیدنی ها به حدود 68 درصد و نرخ تورم سالانه به 61.3 درصد رسیده است. تورم سنگین غذا در ایران موجب کاهش شدید سرانه مصرف انواع اقلام غذایی در کشور شده است؛ به طوری که مراجع مختلف در آمار هایی پراکنده این موضوع را اعلام نموده اند.

افشین صدر دادرس، مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور، سال گذشته از نصف شدن سرانه مصرف گوشت قرمز در ایران اطلاع داد و به ایلنا گفت سرانه مصرف گوشت در کشور از 12 کیلوگرم در سال به شش کیلوگرم رسیده و به عبارتی با 50 درصد کاهش مصرف روبرو شده است. تسنیم هم در دی سال 99 به نقل از موسی شهبازی، مدیر کل وقت دفتر مطالعات مالی مرکز پژوهش های مجلس، نوشت سرانه مصرف گوشت قرمز فقیرترین مردم ایران یعنی دهک اول تا سوم تنها به 25 گرم در ماه می رسد! بعلاوه وزارت بهداشت از سقوط سرانه مصرف لبنیات در ایران به 60 تا 70 کیلوگرم در سال اطلاع داده است. این در حالی است که سرانه مصرف لبنیات در دهه 80 به 90 تا صد کیلوگرم می رسید.

آرش نبی زاده، مدیرعامل اتحادیه ماهیان سردآبی هم سال گذشته از کاهش 60 درصدی مصرف آبزیان در ایران اطلاع داد و گفت برخلاف آمار سازمان شیلات که سرانه مصرف آبزیان را 13 کیلوگرم در سال قید می نماید، سرانه مصرف آبزیان در ایران تنها هفت کیلوگرم در سال است. حسن تقی زاده، رئیس اتحادیه برنج فروشان بابل نیز در مصاحبه با همین خبرگزاری از کاهش 50 تا 60 درصدی خرید برنج ایرانی به علت گرانی اطلاع داده است. کاهش سرانه مصرف اقلام غذایی در ایران در شرایطی رخ می دهد که ایرانیان بسیاری از اقلام اصلی هرم غذایی مانند آبزیان، گوشت، تخم مرغ و لبنیات را بسیار کمتر از میانگین سرانه مردم دنیا مصرف می نمایند و مصرف بعضی از این اقلام گاهی کمتر از نصف سرانه دنیای است.

سقوط فروش مواد غذایی

حسین فرهادی، سخنگوی اتحادیه بنکداران مواد غذایی، می گوید: با افزایش قیمت ها، تقاضای مواد غذایی به شدت کاهش داشته است؛ به طوری که اگر پیش از این یک فروشگاه یک کامیون روغن را می خرید و هزینه آن 70، 80 میلیون تومان می شد، حالا همان حجم روغن 300، 400 میلیون تومان قیمت دارد و با کاهش تقاضا، فروشگاه ها به جای یک کامیون روغن فرضا صد یا 50 کارتن خرید می نمایند. بالطبع برای خانوار هم این رخ داده است. حتی خانواده ای که می توانسته از یک کالا دو یا چند عدد تهیه کند، حالا مجبور است به یکی بسنده کند یا مثلا چند کیلوگرم را به نیم کیلوگرم برساند. به گفته او، در کالا هایی مثل روغن، تن ماهی و قند و شکر که در چند ماه اخیر گران تر شده اند، این مسئله بسیار دیده می گردد. فرهادی می گوید: افرادی که توانایی مالی کمی دارند، احتمالا تا به امروز بسیاری از مواد خوراکی را از سبد غذایی شان حذف نموده اند. حالا فقط طبقه میانه در حال مدیریت و صرفه جویی اوضاع است.

در همین زمینه زهرا عبداللهی، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، تا به امروز بار ها نسبت به افزایش ناامنی غذایی به ویژه درباره طبقات محروم هشدار داده است. او در مصاحبه هایی که با ایلنا و ایسنا داشت، تأکید نموده بود افزایش ناامنی غذایی که به ویژه در منطقه ها محروم کشور مشاهده شده است، منجر به افزایش شیوع سوءتغذیه بچه ها زیر پنج سال و دیگر گروه های آسیب پذیر تغذیه ای مانند مادران باردار و نوجوانان و کمبود ریزمغذی ها مانند کمبود آهن، روی، ویتامین آ و کمبود دریافت مواد پروتئینی که شواهد کمبود آن همواره در کشور وجود داشته است، خواهد شد.

76 درصد فقرا تحت پوشش نهاد های حمایتی نیستند

در چنین شرایطی، ظاهرا درصد درخور توجهی از اقشار سه دهک پایین عایدیی جامعه، تحت پوشش نهاد های حمایتی نیز قرار ندارند؛ به طوری که بر اساس داده های پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، در سال 1398 (گزارش آن سال گذشته منتشر شد) 76 درصد یا معادل پنج میلیون و 708 هزار خانوار واقع در این دهک ها خارج از حمایت های مادی و معنوی دو نهاد کمیته امداد و بهزیستی قرار داشته اند. بدتر اینکه در میان خانوار های دهک یک تا سه که خارج از چتر حمایتی دو نهاد کمیته و بهزیستی قرار داشته اند، در کمال تعجب یک میلیون و 54 هزار خانوار حتی یارانه هم نمی گرفتند!