آبنما خانگی در چه فضاهایی مورد استفاده قرار می گیرد؟ - قالب وبلاگ ها

به گزارش قالب وبلاگ ها، آبنما خانگی و کاربرد های آن

آبنمای خانگی امروزه به دلیل تغییراتی که در شیوه زندگی مردم شکل گرفته است، تغییر کاربری داده است. در گذشته آبنماها در محله ها و در خانه های بزرگ شهر ها که افراد مشهور در آنها زندگی می کردند، وجود داشت. کاربرد آبنماها در گذشته بیشتر جنبه مصرفی و تامین آب آشامیدنی مردم شهر و اهالی خانه ها بزرگ که در آنها آبنما وجود داشت، بود. منبع آب آبنماهای قدیمی معمولا چاه ها و چشمه ها بودند. امروزه آبنماها بیشتر جنبه تزیینی پیدا کرده اند. با ورود آب لوله کشی به خانه ها، آبنما خانگی کاربرد خود را از دست داد و بیشتر به صورت تزیینی در خانه های بزرگ به کار برده می شود.

آبنما خانگی در گذشته چه کاربردی داشت؟

آبنماهای خانگی در گذشته در حیاط خلوت های خانه های بزرگ و اعیانی وجود داشت و در کنار آنها معمولا از تختگاه هایی برای نشستن و گذران وقت در روزهای گرم تابستان و خنک شدن استفاده می شد. برخی از این دست آبنما خانگی با آب گرم پر می شدند و برای نظافت و حمام کردن، استفاده می شدند.

آبنما خانگی در بسیار از مکان ها به جز خانه ها هم استفاده می شد. از این مکان ها می توان به کلیساها، معابد و بعدها مساجد اشاره کرد که از آب آن برای انجام مراسم های مذهبی استفاده می شد و در برخی موارد جنبه های آرامش دهنده و خنک کننده فضا را هم در کنار آن داشت.

در گذشته های نه چندان دور آبنما خانگی در خانه ها، گلخانه ها و حیاط ها بسیار دیده میشد. در معماری سنتی ایرانی آبنما خانگی نقش مهمی در خانه داشت، معمولا روی حوض اجرا می شد یا خارج از حوض در کنار باغچه، بعد از ظهر های تابستان را در کنار سایه درختان باغچه، خنک و دلپذیر می کرد.

آبنما خانگی در خانه های امروزی کجا قرار می گیرد؟

با ورود اولین آپارتمان ها، سعی شد فضایی حیاط مانند برای ورود طبیعت به داخل خانه ایجاد شود. اینجا بود که گلخانه ها پدید آمدند، برخی از آبنما خانگی هم در گلخانه ها در کنار گلدان ها و درختچه ها گذاشته شدند تا رطوبت را به گیاهان گلخانه برسانند و زیبایی را دوچندان کنند.

هر چه بیشتر می گذرد از فضایی که در خانه ها به طبیعت اختصاص داده می شود، کمتر و کمتر می شود. در بیشتر آپارتمان ها، گلخانه ها حذف شده اند و گلدان ها به پشت پنجره ها انتقال داده شده اند. آبنما خانگی هم به داخل کوزه ها و ظروف انتقال داده شده است.

امروزه آبنما خانگی تنها به دو منطقه از فضای خانه اختصاص پیدا می کند. برخی آبنما های خانگی می توانند در فضاهای بسته مانند اتاق پذیرایی و فضاهای باز مانند حیاط یا بالکن، در خانه ها اجرا شوند.

دسته بندی آبنما خانگی بر اساس سبک معماری

سبک آبنما خانگی باید با سبک معماری خانه هماهنگ باشد، اگر سبک معماری خانه سنتی ایرانی است بهتر است از آبنما خانگی که کاشی کاری دارد و به رنگ آبی و سبز است، استفاده شود. تا فضای خانه به تعادل و هماهنگی برسد. بهتر است به جای مبل و صندلی در کنار آبنما از تخت و کوسن های سنتی استفاده شود تا حس سنتی و قدیمی را القا کند.

اگر خانه دارای سبک معماری کلاسیک غربی است؛ بهتر است از آبنما خانگی سنگی استفاده شود که با این سبک معماری سازگار است. در خانه های با سبک معماری کلاسیک غربی می توان از دو مدل آبنمای گلدانی و چسبیده به دیوار که مختص این سبک معماری است، می توان استفاده کرد. مدل گلدانی آبنما خانگی معمولا در فضا های بسته مورد استفاده قرار می گیرد ولی از آن در فضاهای باز هم استفاده می شود.اما نوع چسبید به دیوار آن تنها در فضاهای باز کاربرد دارد و گاهی هم در فضاهای بسته عمومی مانند حمام های قدیم و ایستگاه های متروی کنونی استفاده می شود.

اگر خانه سبک معماری مدرن دارد بهتر است از آبنما خانگی مدرن بهره برده شود. آبنما های خانگی مدرن معمولا در فضای بسته زیبایی زیادی دارد و از انرژی الکتریسیته برای چرخش آب در آنها استفاده می شود. این سبک آبنما ها معمولا فضای کمی را اشغال می کنند و چرخش آب در ظروف صورت می گیرد.

دسته بندی آبنما خانگی بر اساس کاربری

در گذشته چون آبنما کاربری ذخیره و انتقال آب را بر عهده داشت بیشتر به صورت حوض دار ساخته می شدند. امروزه هم آبنما های حوض دار دیده می شوند که بیشتر در فضاهای عمومی و حیاط خانه ها کاربرد دارند و برای فضاهای بسته مناسب نیستند.

امروزه چون کاربری آبنما ها تغییر کرده است و تنها جنبه زیباشناختی و آرامش بخش دارد از آبنما های حوض دار کمتر استفاده می شود. این مدل آبنما ها حوض یا ظرف بزرگی برای ذخیره آب ندارند و صرفا آب از راستای به راستا دیگر انتقال داده می شود.

دسته بندی آبنما خانگی بر اساس فواره

برخی از آبنماهای خانگی دارای فواره هستند. این آبنماها برای داشتن فواره احتیاج به یک حوض دارند تا آب را ذخیره کند و بعد با نیروی بیشتری به صورت فواره به بیرون براند.

اما برخی دیگر از آبنماها هم وجود دارند که بدون حوضچه هستند و تنها این فواره است که در آنها خودنمایی می کند. و آبنما هایی هم وجود دارند که تنها یک حوضچه ذخیره آب هستند که پس از پر شدن سرریز می شوند و فواره ندارند. از هر دو نوع آبنما در سبک های مختلف معماری استفاده می شود. امروزه به دلیل تغییر کاربری آبنما ها برای جاری شدن آب از نیروی الکتریسیته استفاده می کنند.

چرا از آبنما خانگی برای تزیین استفاده می شود؟

همانطور که پیشتر گفته شد در گذشته آبنما محل ذخیره آب بوده است و در هر محله یکی از آنها برای استفاده از آب آشامیدنی برای مصارف خانگی وجود داشت؛ در خانه هایی که اهالی آن متمول بودند هم آبنما در داخل خانه ایجاد می شد که بعد ها با رسیدن آب لوله کشی تصفیه شده به درون هر خانه کاربرد آن ها تغییر کرد. امروزه از آبنماهای خانگی تنها برای زیبایی آن و صدای آرامش بخش آب و تزیین محلی که این سازه در آن کار گذاشته شده است، استفاده می شود.